Liệu có phải số giờ làm việc càng giảm thì năng suất càng tăng lên?
Nhà
tâm lý học người Anh Bertrand Russell không phải là một “fan cuồng” của
công việc. Trong luận văn năm 1932, ông khẳng định rằng nếu xã hội được
quản lý tốt hơn, trung bình một người chỉ cần làm việc 4h mỗi ngày.
Khoảng thời gian làm việc ngắn như vậy cũng có thể đảm bảo các thứ cần
thiết cho cuộc sống và khiến cuộc sống dễ chịu hơn. Thời gian còn lại
của một ngày nên được dành để theo đuổi khoa học, hội họa và viết lách.
Russell
cho rằng các tiến bộ kỹ thuật có thể giải thoát con người khỏi công
việc cực nhọc. Năm 1930, John Maynard Keynes cũng đã đưa ra ý tưởng
tương tự khi cho rằng đến năm 2030, con người chỉ cần làm việc không quá
15h mỗi tuần.
Tuy nhiên, 80 năm sau, con
người thậm chí còn đang làm việc vất vả hơn trước. Mùa hè vừa qua, ngân
hàng Bank of America đã phải đối mặt với những chỉ trích nặng nề sau khi
một sinh viên thực tập qua đời vì làm việc quá sức.
Dẫu
vậy, dữ liệu từ OECD lại cho thấy một câu chuyện tích cực hơn. Ở các
quốc gia có thể cung cấp số liệu, số giờ làm việc đã giảm đi so với năm
1990:
Số
liệu cũng cho thấy những người làm việc hiệu quả hơn (và cũng nhận được
mức lương cao hơn) có thời gian làm việc tại văn phòng ít hơn. Biểu đồ
dưới đây thể hiện mối quan hệ giữa sản lượng (GDP/giờ làm việc) và số
giờ làm việc trong năm. Số liệu được lấy từ các nước thuộc khối OECD,
giai đoạn từ 1990 đến 2012:
Hy
Lạp là một trong những quốc gia chăm chỉ nhất ở OECD (thời gian làm
việc trung bình là 2.000 giờ/năm). Ngược lại, trung bình người Đức chỉ
làm việc trung bình 1.400 giờ/năm. Sản lượng của Đức cao hơn Hy Lạp tới
70%.
Có một vấn đề quan trọng: liệu có phải sự
yêu thích dành cho công việc sẽ biến mất khi người ta kiếm được nhiều
tiền hơn? Đây là mối quan hệ hai mặt. Một mặt, tiền lương tăng lên làm
tăng chi phí cơ hội của thời gian rảnh rỗi và do đó hối thúc con người
làm việc nhiều hơn. Mặt khác, thu nhập cao hơn cũng khiến người lao động
chi tiêu nhiều hơn vào những thứ mà họ yêu thích, trong đó có các hoạt
động nghỉ ngơi giải trí.
Một số nghiên cứu đã
chỉ ra rằng mức lương cao hơn không khiến người lao động làm việc nhiều
hơn mà thậm chí là ít hơn. Colin Camerer cùng các đồng nghiệp đã tiến
hành khảo sát trên các tài xế taxi và rút ra một kết luận gây nhiều
tranh cãi: các tài xế có mục tiêu về thu nhập cho từng ngày. Nếu lương
cao, họ có thể đạt mục tiêu nhanh hơn và nghỉ việc sớm. Nếu lương thấp,
họ phải lái xe nhiều hơn để đạt được mục tiêu.
Tất
nhiên, vẫn có những trường hợp ngoại lệ cho kết luận này. Người Mỹ làm
việc khá hiệu quả trong khi thời gian làm việc của họ không phải là ít.
Và, số giờ làm việc của bộ phận giàu có đang tăng lên trong khi số giờ
làm việc của bộ phận nghèo hơn có xu hướng giảm xuống.
Trong
khi đó, một nghiên cứu mới được công bố bởi Ủy ban năng suất New
Zealand cho thấy không phải làm việc nhiều giờ hơn sẽ khiến kỹ năng làm
việc tốt hơn.
Dù còn nhiều tranh cãi, vẫn có
một điều chắc chắn đúng: thời gian làm việc là bao nhiêu không quan
trọng. Làm việc ít hơn có thể khiến năng suất tăng lên. Và, giống như
Russell đã lập luận, làm việc ít hơn sẽ đảm bảo cho một cuộc sống thoải
mái và vui vẻ hơn, thay vì những giờ căng thẳng, mệt mỏi và rối loạn.
Thu Hương
Theo Trí Thức Trẻ/Economist
No comments:
Post a Comment